روانشناسی ترید｜تکامل، دشمن سرمایه گذاری
در درس های مختلفی از جمله استرس به این مفهوم پرداخته ایم که ذهن ما برای دنیای مدرن امروزی آماده نیست. ادوارد ویلسون + از نوابغ زیست شناسی در توضیح این امر می نویسد :
“به نظر می رسد که مغز ظرفیت های قدیمی اش را حفظ کرده و با سرعت به مسیرهای خاص هدایت می شود. ما در جنگل های ناپدید شدهء جهان، گوش به زنگ و هشیار ایستاده ایم.”
برای نوشتن این درس از کتاب سرمایه گذار رفتاری + نوشته دنیل کراسبی کمک گرفته شده است.
در درس سرمایه گذاری روی ذهن گفتیم که ذهن ما نتوانست با سرعتِ تغییراتی که در چند قرن گذشته جهان را در نوردید هماهنگ شود. به عبارتی ذهن ما هنوز در جنگل ها و طبیعت زندگی می کند و واکنش هایی که به اطراف خود نشان می دهد، همان واکنش هایی است که به مدت صدها هزار سال در طبیعت و در مقابل حوادث و اتفاقات گوناگون از خود نشان می داده است.
در این بین، بازارهای مالی بخش جدایی ناپذیر دنیای مدرن هستند و اگر اولین بازارهای سهام ( که بسیار ابتدایی بودند ) را هم بازارهای مالی در نظر بگیریم، این بازارها تنها 400 سال عمر دارند. طبیعی است که ذهن ما در این بازارها با توانمندی هایی که برای زندگی در جنگل تکامل یافته به مشکل بربخورد. بقایای تکامل تدریجی در اعمالِ سرمایه گذاران و معامله گران مدرن امروزی مشهود است و مشکلات بسیاری ایجاد می کند، اگر چه دلایل این رفتارها مدت ها پیش نابود شده باشد. در این درس به صورت اختصاصی چند مثال از این رفتارها و مشکلاتی که تکامل به همراه دارد را بررسی خواهیم کرد.
تکامل، دشمن سرمایه گذاری، مصداق اول
در گذشته که حمل و نقل، ارتباطات و توسعه امروزی وجود نداشت، ما بهار و تابستان کار می کردیم و در آن مدت از طرق مختلف از جمله کشاورزی ذخایر غذایی برای فصل های سرد سال ذخیره می کردیم. این یک رفتار تکاملی بود. کسانی که در دو فصل گرم سال تلاش زیادی نمی کردند، پاییز و زمستان گرسنگی و روزهای سختی را تجربه می کردند. امروزه حمل و نقل رشد یافته، ارتباطات تغییر کرده و مواد غذایی همیشه در دسترس هستند، اما ذهن کماکان نمی تواند با این وضعیت تطبیق پیدا کند. این اثرات در رفتار معامله گران و تریدرها نیز مشهود است. طبق تحقیقات صورت گرفته در کشورهای آمریکا، کانادا (نیم کره شمالی) و استرالیا(نیم کره جنوبی) تریدرها و سرمایه گذارانِ مدرن بهار و تابستان ریسک های بزرگتری می کنند تا در ذهنشان بتوانند پاییز و زمستان را به سلامت طی کنند.
تکامل، دشمن سرمایه گذاری، مصداق دوم
در بحث های مدیریت استرس در مورد جنگ و گریز و اینکه پدران ما باید به سرعت به حوادث اطراف واکنش نشان می دادند تا زنده بمانند، اشاره کردیم. وقتی صدای خش خشی از پشت بوته ها می آمد، واکنش بسیار مشخص بود؛ فرار کردن یا ماندن و درگیر شدن با یک خطر خارجی مانند حمله یک حیوان درنده.
امروزه عصب شناسان با اسکن مغزِ معامله گران متوجه شده اند، هنگامی که یک معامله گر درگیر ریسک های مالی است ( معاملهء خرید یا فروشی انجام داده است، ) همان قسمت هایی از مغز درگیر و فعال می شوند که در حین رویارویی با یک خطر ( جنگ و گریز) فعال می شوند. به عبارتی در حین معاملهء فعال، مغز، شما را در موقعیت “فرار کن یا مبارزه کن” قرار می دهد. موقعیت هایی که به شدت نیازمند واکنش های سریع و پی در پی از طرف شماست. این حرکت، یک انسان بدوی را از خطر می رهاند، اما برای یک معامله گر بسیار خطرناک است!
در حقیقت حجم انبوهی از تحقیقات نشان می دهند که سرمایه گذارانی بیشترین سود را در بازار به دست می آورند که کمترین واکنش ها را به وقایع از خود نشان می دهند.
منبع عکس : +
تکامل، دشمن سرمایه گذاری، مصداق سوم
تاثیر جنسیت روی معامله گری چیست؟ آیا تفاوتی می کند که در یک فرصت سرمایه گذاری یک زن هستید یا مرد؟ وارد کردن حجم متفاوت چه ربطی به جنسیت دارد؟ احتملا نباید تفاوتی وجود داشته باشد اما تکامل اینجا هم دست به کار می شود.
در گذشته مردان نقش تامین غذا و محافظت از قبلیه و خانواده را بر عهده داشتند و باید ریسک های بیشتری را متحمل می شدند؛ آن روزها گذشته، اما مردها همان ریسک پذیری را با خود به دنیای معامله گری هم می آورند.
طبق تحقیقی که ترنس ادین و برد باربر از بزرگان سرمایه گذاری رفتاری در شرکت های کارگزاری بزرگ انجام دادند متوجه شدند، مردان 45 درصد بیشتر در این بازارها ریسک می کنند. این ریسک در مردان مجرد به 67 درصد هم می رسد. خب اگر پاراگراف قبلی را در ذهن داشته باشیم، ریسک و معاملات زیاد یعنی کاهش سود. در همین تحقیق مشخص شد مردان متاهل 1.4 درصد بازدهی کمتری نسبت به زنان متاهل دارند. این نسبت در مردان و زنان مجرد 2.3 درصد است.
منبع تصویر : +
مصادیقِ رفتارهای تکاملی و تاثیرات آن بر معامله گران بسیار زیاد است و ما بارها در درس های مختلف به آن پرداخته ایم. کراسبی در کتاب خود، در این باره می نویسد:
” مغز شما معجزه ای است که در مقایسه با حتی بالاترین فناوری ها نیز بی رقیب است، اما معجزه ای که برای زمان و مکانی متفاوت تجهیز شده است. پس از هزار سال مبارزه با قحطی، جنگ و طاعون، امروز ما در جامعه ای با راحتی بیشتر زندگی می کنیم، اما مغزمان به طور فزاینده ای درگیر مبارزه با نبردهای روانشناختی شده است. در سالِ پیش رو، چاقی در مقایسه با گرسنگی، تعداد افراد بیشتری را خواهد کشت. خود کشی هر ساله بیشتر از جنگ، تروریسم و جرایم خشن در کنار هم، تلفات به همراه دارد. مغز شما در حال نبردی است که مدت ها پیش در آن پیروز شده است و شما باید آن را برای نبردی آماده کنید که به جای سرعت عمل، نیازمند شکیبایی و سازگاری است.”
