روانشناسی پول｜پول چیست؟
اولین چیزی که با شنیدن کلمه پول در ذهنتان تداعی می شود چیست؟ سکه، پول کاغذی، ریال، دلار، دارایی یا چیزهای دیگر مرتبط با این کلمه. اغلب ما انسان ها تصور می کنیم پول را می شناسیم، و اعتقاد داریم بهتر از هر کس دیگری می توانیم از آن استفاده کنیم و اگر تا کنون نتوانسته ایم، در آینده حتما با افزایش منابع از راه های مختلف و با کمی شانس می توانیم پولدار شویم و به هر آنچه می خواهیم برسیم.
بشر امروز به این نتیجه رسیده است که زندگی بدون پول تقریبا ممکن نیست. این نگرش باعث شده امروزه بیشتر از هر زمان دیگری به پول فکر کنیم. می دانیم با پول می شود غذا خرید، سفر کرد، تفریح کرد، شراکت کرد، آموزش های بهتری دید، تجربیات جدیدی به دست آورد، جشن های مختلف گرفت، علاقه و استعداد خود را کشف کرد، به هنر پرداخت، سلامت و درمان با کیفیت تری را تجربه کرد و در یک جمله بهتر زیست.
اما رابطه با پول همیشه باعث بهتر شدن حال ما نمی شود! همانطور که در مجوعه درس های مدیریت استرس بارها اشاره کرده ایم، پول عنوان اولین استرسور جهان جدید را به خود اختصاص داده است. پول داشتن و پول نداشتن، هر دو انسان را به صورت پیوسته در معرض تصمیم گیری های مداوم قرار می دهند.
تصمیم های جدید یعنی عدم قطعیت، عدم قطعیت یعنی تلاش برای کاهش ابهام و رفتن به سمت ریسک و این تلاش یعنی پیوسته قرار گرفتن در شرایط جدید، شرایط جدید یعنی استرس.
ما در مواجهه با پول (نداشتن آن، کم یا زیاد داشتن آن و هزینه کردن آن) واکنش های مختلفی از خود بروز می دهیم. اگر به خریدهای چند وقت اخیر خود نگاهی بیندازید متوجه می شوید،گاهی بعد از خرید یک کالا یا خدمات به این نتیجه رسیده ایم که کار اشتباهی انجام داده ایم، چیزی که نیاز نبوده خریده ایم، جایی که نیاز نبوده رفته ایم، برای هدیه ای که نیاز نبوده بهای گزافی پرداخته ایم و بعد از رفتن به یک رستوران لوکس، هنگام دریافت صورتحساب خشکمان زده است.
در زندگی روزمره به افرادی بر خورده ایم که پول کلافه شان کرده است. دوستانی داریم که می گویند نمی توانند در خرید کردن جلوی خود را نگه دارند. کسانی را می بینیم که معتقدیم دچار خساست شده اند. رییسی داشته ایم که با وجود داشتن پول، حقوقمان را پرداخت نمی کرده است. افرادی را دیده ایم که همیشه سعی می کنند از پرداخت سهمشان در هزینه ها طفره بروند. گاهی شنیده ایم که برخی، از پیچیدگی رابطه با پول کلافه شده و اعلام می کنند که تارک دنیا شده اند و قید پول و اقتصاد را زده اند. انسان هایی را دیده ایم که پول، همه چیزشان شده و همه چیز را هم برای آن فدا می کنند. همه این موارد باعث رشد شاخه جدیدی در جهت شناخت و درمان مشکلات مربوط به رابطه انسان و پول به نام درمانگری پول ( Money Therapy ) شده که با سرعت زیادی در سرتاسر جهان در حال گسترش است.
ما تقریبا نمی دانیم پول چیست و با ما چکار می کند. در زندگی و کسب و کارمان پیوسته اشتباهاتی انجام می دهیم که به درک نادرست از پول مربوط می شوند، چون در برخورد با پول و تمام مفاهیم اقتصادی دچار خطاهای شناختی هستیم. برای موفقیت در کسب و کارمان نیاز داریم این خطاها را بشناسیم، با آنها مواجه شویم و در نهایت با این خطاها مقابله کنیم.
چرا برای کسی که در بازراهای مالی فعالیت می کند مهم است که پول را بشناسد؟ این شناخت چه کمکی به این افراد می کند؟
حضور در بازارهای مالی، عریان ترین شکل برخورد با پول و سرمایه گذاری است. یک تریدر یا سرمایه گذار باید با سوگیری های شناختی ذهن در مورد پول و مشکلاتی که می تواند ایجاد کند آشنا باشد. در چند مثال، در درس کال مارجین｜چرا سرمایه های بزرگ از بین می روند ، گفتیم یک تریدر باید درک درستی از ارزش پول خود داشته باشد. شناخت پول کمک می کند تا علاوه بر اینکه تریدر بهتری باشیم، زندگی بهتری نیز داشته باشیم.
برای همین منظور در مدرسه ترید، تصمیم به ارائه سلسله درس های روانشناسی پول و ترید گرفتیم. امیدواریم مطالعه کامل این درس ها به شناخت و فهم بیشترِ مفهوم پول منجر شود.
پول چیست؟
پول یکی از اصلی ترین اختراعات بشر بوده و طی قرن ها کمک شایانی به رشد اقتصادی و اجتماعی بشر کرده است. اما هزاران سال طول کشید تا پول بتواند جایگاهی که از آن سراغ داریم را به دست آورد.
امروزه مجبور نیستیم مثل اجدادمان برای اینکه آهنگر، اسبمان را نعل کند و اسباب کشاورزی در اختیارمان قرار دهد، گونی را پر از گندم کرده و با تلاش فراوان برایش ببریم و هر بار هم سر اندازه گونی و کیفیت گندم با هم جر و بحث داشته باشیم. امروزه بهای گرفتن خدمات و کالا به صورت عمومی با پول تعیین می شود.
پول ویژگی هایی داشت که به تدریج توانست جای مبادله کالا به کالا و شکل های دیگر پرداخت را بگیرد و جای خود را در تک تک معادلات زندگی باز کند.
ویژگی های پول
عمومی است : یعنی با داشتن پول شما می توانید همه چیزهای فروختنی را بخرید. نرم افزار و سخت افزاری که این متن با آن نوشته شده. صندلی ای که روی آن نشسته ایم. عینکی که به چشم داریم. چای و قهوه کنار دستمان که حین خستگی از آن می نوشیم. کتاب هایی که خریده ایم تا به عنوان منابع، در جمع آوری این مطالب کمک حالمان باشند. برق و اینترنتی که لازمه کار است . همه این امور، با پرداخت هزینه از منبعی عمومی به نام “پول” ممکن شده اند.
تقسیم پذیر است : شما می توانید معادل پولی که دارید کالا یا خدمات دریافت کنید. شما می توانید بهترین صفحه کلید جهان، زیباترین میز جهان، و با کیفیت ترین مانیتور جهان را برای نگارش این مطلب داشته باشید. یا همین مطلب را روی یک چهار پایه پلاستیکی، با صفحه کلیدی که رنگ هیچکدام از کاراکترهایش مشخص نیست و داخل یک مانیتور چهارده اینچ لامپ تصویر دار (CRT) بنویسید. این دامنه ای ست که تقسیم پذیری پول برای شما ایجاد می کند. ما به اندازه ای که پول پرداخت کنیم می توانیم کیفیت کالا و یا خدمات خود را تعیین کنیم ( البته مهارت ما در خرید و فهم ما از کیفیت نیز در این پروسه اهمیت دارند. اما این موضوعات معمولا در خریدی مثل مانیتور، اختلاف معیار زیادی ایجاد نمی کنند.)
تبدیل پذیر است : هر اسکناس ده هزار تومانی می تواند با هر اسکناس ده هزار تومانی دیگر برابر باشد. ما می توانیم ساعت ها کارگری کنیم و وقتی ده میلیون تومان جمع شد یک مانیتور خوب بخریم تا حین نوشتن همین مطلب چشممان آسیب نبیند. همین طور می توانیم همان پول را از راه دزدی و در چند دقیقه در بیاوریم. یا به عنوان یک تریدر می توانیم با سرمایه مان در بازار های مالی قمار کنیم و در یک یا چند دقیقه همان ده میلیون را به دست بیاوریم؛ یا در همین امر ترید، با تلاش، صبر و ریسک معقول در طولانی مدت آن مانیتور را به دست آوریم. تک تک این ده میلیون تومان ها با هم برابرند. فارغ از اینکه از کجا و با صرف چه زمانی به دست آمده باشند.
قابل ذخیره است : می توانیم پولی که امروز به دست می آوریم؛ همین امروز خرج کنیم و یا بخشی از آن را نگه داریم و در آینده خرج کنیم. عددی که در حساب ماست می تواند امروز صرف خرید مانیتور شود، یا می تواند به عنوان سرمایه کار ما عمل کند و در آینده سود آن صرف خرید مانیتور شود.
می توانیم امروز آن مانیتور را داشته باشیم یا چند ماه بعد، هم آن مانیتور و هم پول اصلی خودمان را داشته باشیم ( سود حاصل صرف خرید مانیتور شود و اصل پول نیز به عنوان سرمایه سر جایش باشد).
در درس های بعدی بیشتر به مطالعه پول، این اختراع شگفت انگیز بشر خواهیم پرداخت.
